Τιμές… «σκάνδαλο» η φέτα στα σούπερ μάρκετ: Δείτε τι έκαναν

Φέτα: Το βάρος της σε χρυσάφι κοστίζει πλέον το αγαπημένο τυρί των Ελλήνων η αιγοπρόβεια φέτα, από ελληνικό γάλα, ένα περιουσιακό στοιχείο για την Ελληνική παραγωγή που αποτελεί Προϊόν Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) και τιμά τη χώρα μας στις διεθνής αγορές με εξαιρετική επιτυχία.

Η φέτα έφτασε να υπερδιπλασιάσει την τιμή της μέσα στα χρόνια της πανδημίας και από περίπου 6,55 ευρώ το κιλό, που προσφέρονταν στα ψυγεία των Σούπερ Μάρκετ πριν δυο χρόνια, πωλείται σήμερα με αύξηση από 105%, έως 155%, από 13,92 ευρώ το κιλό μέχρι 16,75 ευρώ το κιλό, τιμή σοκ για τον μέσο Έλληνα καταναλωτή.

Την ίδια τύχη έχει και το υποκατάστατο της φέτας, το λευκό τυρί, που μοιάζει με φέτα αλλά δεν είναι, καθώς παρασκευάζεται από αγελαδινό γάλα ή γάλα-σκόνη εισαγωγής τις περισσότερες φορές.

Το λευκό τυρί έφτασε να πωλείται από 3,69 ευρώ το κιλό στα 7,90 με 10,70 ευρώ το κιλό με ανατίμηση από 85% έως 190%.

Οι ανατιμήσεις στα τυριά αποδίδονται τόσο στην τερατώδη αύξηση των τιμών ενέργειας και καυσίμων, καθώς και γενικότερα στον υπερδιπλασιαμό του κόστους παραγωγής τα τελευταία τρία χρόνια.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Χριστούγεννα 2023: Δείτε πόσο «καίνε» τα λαμπάκια στο χριστουγεννιάτικο δέντρο

Φέτα: Μείωση της εγχώριας παραγωγής μετά την κακοκαιρία Daniel

 Μείωση της εγχώριας παραγωγής φέτας κατά 10-15% εκτιμάται ότι θα προκαλέσει η καταστροφική πλημμύρα στη Θεσσαλία, γεγονός που θα έχει άμεση επίπτωση στις τιμές και την κατανάλωση εντός και εκτός συνόρων.

Οι εγχώριες γαλακτοβιομηχανίες βρίσκονται ξανά αντιμέτωπες με μια κρίση γάλακτος ωστόσο αυτή τη φορά – πέρα από την αναγκαιότητα άμεσης αποκατάστασης της λειτουργίας σε όσες επιχειρήσεις έχουν πληγεί από την θεομηνία- είναι ιδιαίτερα σημαντικό να θωρακιστούν οι εξαγωγές φέτας προκειμένου να μην «χαθούν» σημαντικές αγορές.

Από πλευράς κτηνοτροφικού κόσμου, η απώλεια τόσο σε ζωικό κεφάλαιο όσο και στις τεράστιες ζημιές στις φάρμες στην Θεσσαλία εγκυμονούν τον κίνδυνο πολλοί παραγωγοί της περιοχής να οδηγηθούν στην απόφαση για παύση της δραστηριότητας, γεγονός που θα περιορίσει σημαντικά την δυναμική της εγχώριας αιγοπροβατοτροφίας.

Όπως αναφέρει στην Naftemporiki ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας κ. Παναγιώτης Πεβερέτος « η μείωση στην παραγωγή φέτας εξαρτάται από τον αριθμό των ζώων που έχουν πνιγεί στη Θεσσαλία. Οι πρώτες δηλώσεις ζημιών των κτηνοτρόφων τοποθετούν ήδη την απώλεια σε 61.000 αιγοπρόβατα, αριθμός που ενδέχεται να αυξηθεί περαιτέρω όσο περνάνε οι μέρες σε 70 χιλιάδες ή και 100 χιλιάδες. Ταυτόχρονα και για τα ζώα που μπόρεσαν να σωθούν υπάρχει αδυναμία σίτισης καθώς η μεταφορά τους είναι προσωρινή και οι κτηνοτρόφοι δεν μπορούν να βρουν ζωοτροφές ενώ η βόσκηση είναι δύσκολη στη περιοχή. Επίσης υπάρχουν κτηνοτροφικές μονάδες οι οποίες έχουν παραγωγή γάλακτος, αλλά οι βιομηχανίες με τις οποίες συνεργάζονται έχουν υποστεί ζημιές και χρειάζονται κάποιο χρόνο για την επαναλειτουργία τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ήδη ξεκίνησε οριζόντια συνεργασία με τη μεταφορά της πρώτης ύλης σε άλλες τυροκομικές επιχειρήσεις, είτε για την παραγωγή προϊόντων με την επωνυμία της πρώτης είτε για μεταπώληση προκειμένου να μην χαθεί η πρώτη ύλη. Συνεπώς οι ακριβείς απώλειες θα διαφανούν στην πορεία. Οι πρώτες εκτιμήσεις μας αναφέρουν ότι από τους περίπου 140 χιλ. τόνους φέτας (συμπεριλαμβανομένης και της βιολογικής) η παραγωγή θα μειωθεί στους 120 χιλ. τόνους, ήτοι μια υποχώρηση της τάξεως του 15%».

Τονίζοντας ότι «δεν τίθεται θέμα επάρκειας της φέτας» ο κ. Πεβερέτος ερωτηθείς για το μέλλον των τιμών στο γάλα και κατ’επέκταση στη φέτα στα εγχώρια ράφια σημειώνει ότι « οι τιμές στο γάλα είχαν ξεκινήσει να διορθώνονται. Οι τελευταίες εξελίξεις, ωστόσο, ανατρέπουν την κατάσταση και η απώλεια στο ζωικό κεφάλαιο θα έχει επιπτώσεις στις τιμές τόσο στα τυροκομικά και δη τη φέτα όσο εν γένει στα γαλακτοκομικά όσο και στο κρέας. Επηρεάζεται όλη η αλυσίδα. Για την κτηνοτροφία η απώλεια ενός σημαντικού μέρους των καλλιεργειών τριφυλλιού και καλαμποκιού και λοιπών ειδών -οι οποίες έχουν πνιγεί στις λάσπες στη Θεσσαλία- θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στις τιμές ζωοτροφών στο προσεχές διάστημα. Αυτό που ζητά ο κτηνοτροφικός κόσμος είναι η τιμή παραγωγού στο αιγοπρόβειο γάλα να διατηρηθεί στη υφιστάμενη βάση στο επίπεδο δηλαδή 1,60 -1,70 ευρώ/κιλό».

Οι ΗΠΑ θέλουν να βγάλουν τη δική τους φέτα – Προσπάθειες κατάργησης των προϊόντων ΠΟΠ

Η Ευρώπη παίρνει τα ονόματα των τυριών πολύ, πολύ σοβαρά. Χαρακτηριστικά η Ευρωπαϊκή Ενωση παρέχει καθεστώς “προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης” (ΠΟΠ) σε 180 τυριά, από το Allgäuer Bergkäse έως το West Country Farmhouse Cheddar.

Η ετικέτα ΠΟΠ είναι ένα είδος γεωγραφικής ένδειξης που σημαίνει ότι ένα τυρί παρασκευάστηκε σε μια συγκεκριμένη περιοχή σύμφωνα με παραδοσιακές μεθόδους -παρόμοια προϊόντα που παρασκευάζονται σε άλλες περιοχές πρέπει να χρησιμοποιούν άλλη ονομασία, αλλιώς κινδυνεύουν να μηνυθούν.

Οι ΗΠΑ είναι ο κορυφαίος εξαγωγέας τροφίμων στον κόσμο, εξαιρουμένων των ψαριών, σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών, με αγροτικές εξαγωγές αξίας 200 δισεκατομμύρια δολαρίων, σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας. Ωστόσο σε αυτό που φαίνεται να υστερεί είναι τα τυριά.

Η Ευρώπη έχει την πρωτιά όσον αναφορά τα τυριά και φροντίζει να τα προστατεύει με τις απαραίτητες νομοθεσίες και πρακτικές. Στην αντίπερα όχθη, οι παραγωγοί τυριών δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα ίδια ονόματα, με αυτά των ευρωπαϊκών, ακόμα και αν αυτά που φτιάχνουν έχουν παραπλήσια υφή και γεύση, για να τα εξάγουν διεθνώς. Αποτέλεσμα είναι να επιλέγουν να μην εξάγουν καν τα προϊόντα τους στην Ευρώπη και να θεωρούν ότι έχουν μεγάλη οικονομική ζημιά.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η αμερικανική εταιρεία Klondike Cheese, η οποία πουλάει ένα τυρί ονομαζόμενο «φέτα», φτιαγμένο στην πολιτεία του Wisconsin. Στην Ευρώπη, η εταιρεία θα έπρεπε να το ονομάσει λευκό τυρί σε αλάτι ή κάποια παραλλαγή που δεν θα αναφέρει τη λέξη φέτα. Έτσι η εταιρεία δεν μπαίνει καν στον κόπο να το εξάγει εκεί. Το γεγονός ότι δεν μπορεί να αποκαλεί το τυρί φέτα “κλείνει ουσιαστικά ολόκληρη την αγορά για μένα“, δήλωσε ο Luke Buholzer, αντιπρόεδρος πωλήσεων της Klondike, η οποία παρασκευάζει φέτα μάρκας Odyssey, στην Wall Street Journal.

Τα παραπάνω παραδείγματα δημιουργούν μια κατάσταση κατά την οποία πολύ παραγωγοί της Αμερικής αδυνατούν να πουλήσουν τα προϊόντα τους, ασκώντας πίεση στην κυβέρνηση να αλλάξει τις συμφωνίες της με την ΕΕ. Ωστόσο, στο πλαίσιο της Διατλαντικής Εταιρικής Σχέσης Εμπορίου και Επενδύσεων που βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συνεχίζει να επιθυμεί η Αμερική να υιοθετήσει περεταίρω ορισμένα από αυτά τα πρότυπα ΠΟΠ και να αλλάξει τις ονομασίες των τυριών της, έτσι ώστε να μην θυμίζουν στο ελάχιστο αυτές των ευρωπαϊκών.

Αυτό σημαίνει για παράδειγμα ότι το τυρί Kraft Parmesan σε κονσέρβα θα χρειαστεί νέα ονομασία. (Στην Ιταλία, η αλμυρή γαλακτοκομική σκόνη είναι γνωστή ως “pamesello”.) Κατά την άποψη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, “η συμφωνία θα πρέπει να εγγυάται τον σεβασμό των προτύπων και των αξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γι’ αυτό οι διαπραγματεύσεις θα πρέπει να προβλέψουν την ισχυρή προστασία των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, συμπεριλαμβανομένων των γεωγραφικών ενδείξεων”, με την ΕΕ να δίνει αυτή τη δύσκολη μάχη εδώ και καιρό.