Συντάξεις: Διπλό σοκ για χιλιάδες συνταξιούχους. Πολύ μικρότερο φέτος το επίδομα προσωπικής διαφοράς. Θα αργήσει η πληρωμή του.
Η χορήγηση επιδόματος προσωπικής διαφοράς και η αύξηση του επιδόματος κοινωνικής αλληλεγγύης θα καταβληθούν κανονικά, όπως είχε δεσμευθεί η κυβέρνηση.
Σε αυτά θα αναφερθεί ο Πρωθυπουργός στη ΔΕΘ, όπως δήλωσε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το επίδομα προσωπικής διαφοράς για τους συνταξιούχους που δεν λαμβάνουν όλη την οριζόντια αύξηση κάθε έτος ή μέρος της, πιθανότατα θα μετακινηθεί προς τον Ιανουάριο από τον Δεκέμβριο, όπως ήταν αρχικά προγραμματισμένο.
Οσοι εξακολουθούν, μετά την αύξηση, να έχουν υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς, θα πάρουν επίδομα ανάλογο ή υψηλότερο από τα 100, 150 και 200 ευρώ.
Λόγω της μικρότερης αύξησης των συντάξεων το 2023 (μικρότερος πληθωρισμός και μικρότερος ρυθμός ανάπτυξης), θα μειωθεί και το επίδομα της προσωπικής διαφοράς.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στους συνταξιούχους που δεν θα λάβουν αύξηση το 2024 θα δοθεί το επίδομα προσωπικής διαφοράς, που αποτελεί εφάπαξ οικονομική ενίσχυση και θα είναι σε τρεις κλίμακες, των 200, 150 και 100 ευρώ. Η ετήσια αύξηση στις συντάξεις προκύπτει από το άθροισμα του πληθωρισμού και της ανάπτυξης του προηγούμενου έτους διά δύο.
Συντάξεις: Το ποσό που θα λάβει κάθε συνταξιούχος εξαρτάται από τρία κριτήρια:
• Πρώτον, τη μερική ή και καθόλου αύξηση λόγω προσωπικής διαφοράς.
• Δεύτερον, το ύψος της σύνταξης.
• Τρίτον, τις τυχόν άλλες ενισχύσεις που δόθηκαν το προηγούμενο διάστημα.
Οσοι εξακολουθούν, μετά την αύξηση, να έχουν υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς, θα πάρουν επίδομα ανάλογο ή υψηλότερο από τα 100, 150 και 200 ευρώ.
Εκτιμάται ότι 100.000 με 150.000 συνταξιούχοι κάθε χρόνο, από το 2024 και μετά, θα μηδενίζουν την προσωπική διαφορά και θα έχουν καθαρή αύξηση.
Σε ό,τι αφορά το ύψος της σύνταξης, που αποτελεί και κρίσιμο κριτήριο για την καταβολή του επιδόματος, εξετάζεται το καθαρό προ φόρων ποσό σύνταξης. Δηλαδή, η σύνταξη μετά την αφαίρεση των «ασφαλιστικών» κρατήσεων, 6% για υγειονομική περίθαλψη και τυχόν κράτησης της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων (η λεγόμενη ΕΑΣ) και πριν από την παρακράτηση των φόρων.
Προϋπόθεση που τίθεται είναι οι δικαιούχοι να έχουν επίσης άθροισμα κύριων συντάξεων έως 1.600 ευρώ τον μήνα (καθαρό ποσό προ φόρου). Μεγαλύτερες συντάξεις είτε δεν θα δουν καθόλου την αύξηση των συντάξεων του 2024 είτε θα λάβουν μικρότερο ποσοστό.
Εφόσον ο ρυθμός ανάπτυξης διαμορφωθεί φέτος στο 2,3%, όπως προβλέπει το Πρόγραμμα Σταθερότητας, και ο πληθωρισμός στο 4,2%-4,5%, οι αυξήσεις των συντάξεων θα κλειδώσουν κοντά στο 3,5%. Υπενθυμίζεται ότι υπάρχει υπόλοιπο 0,3%-0,5% (από την υψηλότερη ανάπτυξη του 2022).
Συντάξεις: Καταβολή
Το επίδομα θα πληρωθεί στις αρχές Ιανουαρίου 2024 αντί στο τέλος του 2023 (Δεκέμβριο) που είχε ανακοινωθεί. Η μετάθεση της πληρωμής του αποφασίστηκε για να μην επιβαρυνθεί με επιπλέον δαπάνες ο Προϋπολογισμός του 2023, μιας που ήδη θα δοθούν εκατοντάδες εκατομμύρια για την αποκατάσταση των ζημιών στους πλημμυροπαθείς της Θεσσαλίας.
«Το επίδομα προσωπικής διαφοράς στους συνταξιούχους θα δοθεί κανονικά τον μήνα Ιανουάριο», τόνισε χθες ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Αδωνις Γεωργιάδης (στον Real FM), ενώ συμπλήρωσε ότι περιμένει από το Ελεγκτικό Συνέδριο τις συνταξιοδοτικές τροπολογίες (σ.σ.: απασχόληση συνταξιούχων και σύνταξη σε οφειλέτες) για να προλάβουν να ψηφιστούν στο εργασιακό νομοσχέδιο έως την επόμενη Τετάρτη.
Εγγυημένο Εισόδημα
Κατά 8% αυξάνεται από 1/1/2024 το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα. Ειδικότερα, αυξάνεται στα 216 ευρώ από 200 ευρώ. Η πληρωμή στους δικαιούχους θα πραγματοποιηθεί μετά την έγκριση με υπουργική απόφαση δαπάνης εις βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού εξόδων του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων για το 2023, προκειμένου να χρηματοδοτηθεί ο Οργανισμός Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) για την κάλυψη της καταβολής.
Η πληρωμή για τον Σεπτέμβριο στους δικαιούχους (όσοι έχουν υποβάλει αίτηση έως και την 31η Αυγούστου και έχει εγκριθεί) του προγράμματος Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (πρώην ΚΕΑ) θα γίνει την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μήνα, ήτοι την 29η Σεπτεμβρίου.
Βόμβα με τις συντάξεις: Αλλάζουν για πάντα οι ημερομηνίες πληρωμής
Συντάξεις: Τον προγραμματισμό του για την πληρωμή τους αναπροσαρμόζει ο ΕΦΚΑ. Όπως ανακοινώθηκε για τους μισθωτούς η πληρωμή θα γίνεται την προτελευταία εργάσιμη ημέρα του προηγούμενου μήνα ενώ
για τους μη μισθωτούς η ημέρα πληρωμής θα είναι η τέταρτη τελευταία εργάσιμη ημέρα του προηγούμενου μήνα.
Η πληρωμή στις συντάξεις μέχρι το τέλος του έτους
- Οι πληρωμές των κύριων και επικουρικών συντάξεων του e-ΕΦΚΑ μηνός ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2023 θα διενεργηθούν για μεν τους μη μισθωτούς στις 26/09/2023, ημέρα Τρίτη, για δε τους μισθωτούς στις 28/09/2023, ημέρα Πέμπτη.
- Οι πληρωμές των κύριων και επικουρικών συντάξεων του e-ΕΦΚΑ μηνός ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023 θα διενεργηθούν για μεν τους μη μισθωτούς στις 26/10/2023, ημέρα Πέμπτη, για δε τους μισθωτούς στις 30/10/2023, ημέρα Δευτέρα.
- Οι πληρωμές των κύριων και επικουρικών συντάξεων του e-ΕΦΚΑ μηνός ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2023 θα διενεργηθούν για μεν τους μη μισθωτούς στις 27/11/2023, ημέρα Δευτέρα, για δε τους μισθωτούς στις 29/11/2023, ημέρα Τετάρτη.
Συντάξεις: Σχέδιο αύξησης για όσους έχουν παράλληλη απασχόληση
Στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης του νέου εργασιακού νομοσχεδίου, το Υπουργείο εξετάζει να προσμετρώνται στον ασφαλιστικό χρόνο των εργαζομένων που απασχολούνται ταυτόχρονα σε δύο εργοδότες τα ένσημα και από τη δεύτερη δουλειά, κάτι που δεν ισχύει, μέχρι σήμερα.
Eτσι, οι επιπλέον ώρες της παράλληλης απασχόλησης θα έχουν ασφαλιστική ανταπόδοση στον εργαζόμενο και θα του εξασφαλίζουν υψηλότερη σύνταξη, καθώς θα αυξάνεται το ποσοστό αναπλήρωσης, χωρίς, ωστόσο, να αλλάζουν τα απαιτούμενα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.
Παράλληλα, με το ασφαλιστικό όφελος που θα αποκομίζουν οι εργαζόμενοι οι οποίοι θα επιλέξουν να έχουν παράλληλη απασχόληση, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης επιδιώκει να καταπολεμήσει την αδήλωτη και ανασφάλιστη εργασία.
Εργασία σε περισσότερους εργοδότες
Mε διάταξη του εργασιακού νομοσχεδίου, όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, νομιμοποιείται η εργασία σε περισσότερους του ενός εργοδότη, χωρίς, όμως, να θίγεται το υπερεθνικό -ήδη θεσμοθετημένο- πλαίσιο για τα μέγιστα χρονικά όρια εργασίας, τα οποία πρέπει να τηρούνται απαρεγκλίτως.
Σήμερα, στη χώρα μας, επιτρέπεται να εργαστεί κάποιος μόνο σε δύο εργοδότες, εφόσον έχει συνάψει αντίστοιχες συμβάσεις μερικής απασχόλησης. Αντιθέτως, είναι παράνομη η εργασία, αν κάποιος εργάζεται το πρωί σε έναν εργοδότη με πλήρη απασχόληση και το απόγευμα εκτελεί μία εργασία με μερική απασχόληση.
Πλέον, θα επιτρέπεται η δεύτερη δουλειά, αν κάποιος το επιθυμεί, ενώ θα διατηρηθεί ο ελάχιστος χρόνος ανάπαυσης, που είναι 11 ώρες/24ωρο (ΠΔ 88/1999).
Ειδικότερα, η εν λόγω ρύθμιση προβλέπει τα εξής:
- εντός ενός 24ώρου, χωρά μόνο μία πλήρης απασχόληση και μία μερική απασχόληση κατ’ ανώτατο όριο,
- δεν θίγεται η 40ωρη/5νθήμερη εργασία και
- δεν θίγεται το ανώτατο όριο των 48 ωρών, στο οποίο περιλαμβάνεται ο χρόνος υπερεργασίας και υπερωρίας, ως μέσος όρος στους τέσσερις μήνες περιόδου αναφοράς, όπως ορίζεται στο ΠΔ 88/1999
- Κατάργηση της παρακράτησης 30%
Ταυτόχρονα, το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης βρίσκεται στην τελική ευθεία για τη διαμόρφωση της νομοθετικής διάταξης σχετικά με την κατάργηση της παρακράτησης του 30% στη σύνταξη των εργαζόμενων συνταξιούχων, η οποία, στη συνέχεια, θα σταλεί προς έγκριση στο Ελεγκτικό Συνέδριο.
Στόχος είναι να μειωθεί η επιβάρυνση που υφίστανται όσοι συνταξιούχοι εργάζονται ή θέλουν να εργαστούν.
Σύμφωνα με πληροφορίες, με την προωθούμενη ρύθμιση, προβλέπεται ότι οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι θα λαμβάνουν το σύνολο της σύνταξής τους και θα παρακρατείται ένα πολύ μικρό ποσοστό από τον μισθό της εργασίας τους.
Αυτό που εξετάζεται, χωρίς, όμως, να έχουν ληφθεί οι οριστικές αποφάσεις, είναι να οριστούν κατώτατο όριο, επί του οποίου δεν θα γίνεται καμία παρακράτηση, και «πλαφόν», προκειμένου η κράτηση να μην υπερβαίνει το ποσό που αντιστοιχεί σήμερα στην παρακράτηση του 30% στις συντάξεις.
Συντάξεις: Χρόνος ασφάλισης
Μια δεύτερη παρέμβαση θα αφορά την αξιοποίηση του χρόνου ασφάλισης των χιλιάδων συνταξιούχων που εργάζονται. Το σχετικό λογισμικό βρίσκεται στην ολοκλήρωσή του από τον ΕΦΚΑ με στόχο να τεθεί σε εφαρμογή από το νέο έτος.
Τονίζεται ότι η διάταξη του νόμου μέχρι σήμερα δεν έχει εφαρμοστεί με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι να χάνουν τη μηνιαία προσαύξηση της σύνταξή τους, η οποία μπορεί να φτάνει και τα 115 ευρώ για επιπλέον απασχόληση πέντε ετών.
Το μέτρο αφορά τόσο τις περιπτώσεις όπου γίνεται περικοπή της σύνταξης κατά 30% όσο και τις περιπτώσεις όπου γίνεται αναστολή της σύνταξης. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (Ν. 4670/2020), οι καταβληθείσες εισφορές χρησιμοποιούνται για την προσαύξηση του ανταποδοτικού μέρους της κύριας σύνταξης και της επικουρικής σύνταξης των εργαζόμενων συνταξιούχων. Δηλαδή, ο χρόνος ασφάλισης που πραγματοποιείται από τους απασχολούμενους συνταξιούχους μπορεί να αξιοποιηθεί για καταβολή επιπλέον ποσού στην κύρια και την επικουρική σύνταξη, τόσο στις περιπτώσεις όπου γίνεται περικοπή όσο και στις περιπτώσεις όπου γίνεται αναστολή της σύνταξης.
Ο απασχολούμενος συνταξιούχος, μετά τη διακοπή της αναληφθείσας εργασίας ή αυτοαπασχόλησης, μπορεί, κατόπιν αιτήσεώς του, να λαμβάνει επιπλέον ποσό στην κύρια και την επικουρική του σύνταξη ως εξής:
Για την κύρια σύνταξη χορηγείται ποσό το οποίο προκύπτει με βάση τα ισχύοντα ποσοστά αναπλήρωσης και τις συντάξιμες αποδοχές, φυσικά μόνο για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης ως συνταξιούχου.
Για την επικουρική σύνταξη χορηγείται ποσό που προκύπτει με βάση τα ισχύοντα για τον υπολογισμό της επικουρικής σύνταξης και μόνο για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης μετά τη συνταξιοδότηση.
Οι οφειλές στον ΕΦΚΑ
Τέλος, το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης επεξεργάζεται και άλλη νομοθετική ρύθμιση για τους ασφαλισμένους που είναι στο στάδιο της συνταξιοδότησης, αλλά έχουν οφειλές προς τον ΕΦΚΑ.
Με βάση όσα έχουν αναφερθεί, το κύριο χαρακτηριστικό της νέας διάταξης είναι ότι θα επιχειρήσει να ξεχωρίσει τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, αυτούς, δηλαδή, που έχουν λεφτά και δεν πληρώνουν. Στο πλαίσιο αυτό, θα θεσπιστούν κριτήρια, όπως η περιουσιακή κατάσταση και η άρση του τραπεζικού απορρήτου.
Συντάξεις: Οι φθηνές εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών αποφέρουν πενιχρά ποσά
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία και το 2023 οκτώ στους δέκα ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες, από συνολικά 1,3 εκατ. που είναι ασφαλισμένοι στον ΕΦΚΑ, έχουν επιλέξει και για το 2023 την 1η ασφαλιστική κατηγορία, καταβάλλοντας έως 240,25 ευρώ τον μήνα για κύρια ασφάλιση, υγεία και ανεργία.
Ειδικότερα την 1η κατηγορία επέλεξαν 1.035.519 μη μισθωτοί που αντιστοιχούν στο 79,49% των ασφαλισμένων μη μισθωτών, έναντι 1.035.519 ασφαλισμένων (79,91%) με την αντίστοιχη επιλογή ένα χρόνο πριν.
Σε αυτούς που επέλεξαν τη χαμηλότερη κατηγορία πρέπει να προστεθούν και οι 131.811 νέοι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι που αντιστοιχούν στο 10,12% του συνόλου που επέλεξαν την ειδική κατηγορία, η οποία ισχύει μόνο για όσους έχουν κάτω από πέντε χρόνια επαγγελματικής εμπειρίας και ανέρχεται πλέον σε 148,15 ευρώ (κύρια ασφάλιση, υγεία και ανεργία).
Αλλά και συντάξεις των μισθωτών στην συντριπτικής τους πλειοψηφία δεν ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ, λαμβάνουν στην συντριπτική τους πλειονότητα οι συνταξιούχοι. Σε χειρότερη μοίρα βρίσκονται οι νέοι συνταξιούχοι που συνταξιοδοτήθηκαν με το νόμο Κατρούγκαλου και προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα.
Η κατάσταση στο Δημόσιο
Σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος Ήλιος ο μέσος όρος των νέων συντάξεων του δημοσίου ήταν κατά πολύ υψηλότερος από αυτόν του ιδιωτικού, και συγκεκριμένα στα 1.067,81 ευρώ έναντι 685,96 ευρώ.
Συνολικά, ο αριθμός των συνταξιούχων της χώρας ανέρχεται σε 2.480.294, με το μηνιαίο ποσό για κύριες, επικουρικές συντάξεις και μερίσματα που διατέθηκε τον Ιούλιο να φθάνει τα 2,52 δισ. ευρώ.
Αυτό σημαίνει ότι η αύξηση της τάξης του 7,75% που δόθηκε εντός του 2023 δεν ανέβασε ουσιαστικά το μέσο όρο των συντάξεων.
Υπενθυμίζουμε ότι οι νέες αυξήσεις για το 2024 δεν θα ξεπεράσουν το 3,2% με 3,5% (το μισό του ποσοστού που αντιστοιχεί στο άθροισμα του πληθωρισμού -4%- και της ανάπτυξης -2,3%) . παράλληλα όπως έχει δεσμευτεί προεκλογικά ο πρωθυπουργός , στο τέλος τους έτους θα δοθεί και πάλι το επίδομα προσωπικής διαφοράς 200-300 ευρώ στους συνταξιούχους που λόγω προσωπικής διαφοράς δε θα πάρουν την αύξηση του 2024.
