Συντάξεις: Έχει φουντώσει για τα καλά η συζήτηση το τελευταίο χρονικό διάστημα αναφορικά με το πως θα διαμορφωθούν οι συντάξεις από τις αρχές του νέου έτους.
Η κυβέρνηση έχει ήδη προχωρήσει σε εξαγγελίες και στη νομοθέτηση συγκεκριμένων διατάξεων ξεκαθαρίζοντας πως θα υπάρξουν αυξήσεις για την μεγάλη πλειοψηφία των συνταξιούχων, την ώρα όμως που πολλοί αναλυτές επεξεργάζονται τα δεδομένα και καταλήγουν σε διαφορετικά συμπεράσματα, λαμβάνοντας υπόψιν τον τρόπο με τον οποίο θα επηρεάσει τις αυξήσεις που έχουν προγραμματιστεί η περιβόητη «προσωπική διαφορά».
Την ίδια στιγμή δεν είναι μόνο το ζήτημα των επικείμενων αυξήσεων στις συντάξεις που απασχολεί τους συνταξιούχους, αλλά και τους ανθρώπους που ερευνούν και αναλύουν τα δεδομένα του ασφαλιστικού συστήματος.
Αντίθετα στην παρούσα συγκυρία το μεγαλύτερο πρόβλημα που ανακύπτει φαίνεται πως αφορά συνολικά τη δεινή οικονομική θέση στην οποία έχουν περιέλθει χιλιάδες συνταξιούχοι τόσο σύμφωνα με τις συντάξεις που λαμβάνουν, όσο και εξαιτίας της δύσκολης οικονομικής συνθήκης που διαμορφώνει το άγριο κύμα ακρίβειας και η ενεργειακή κρίση.
Ας μιλήσουμε παρόλα αυτά με νούμερα και δεδομένα. Παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση έχει εξαγγείλει αυξήσεις για την μεγάλη πλειοψηφία των συνταξιούχων, ειδικοί υποστηρίζουν πως εξαιτίας της προσωπικής διαφοράς ένας στους τρεις συνταξιούχους δεν θα δει καμία αύξηση στη σύνταξη του.
Ταυτόχρονα ασχέτως των αυξήσεων στις συντάξεις αυτή τη στιγμή σχεδόν οι μισοί συνταξιούχοι ζουν με εισοδήματα μικρότερα των 800 ευρώ το μήνα – κάτι το οποίο σημαίνει ότι βρίσκονται στα όρια ή ακόμα και κάτω από το όριο της φτώχειας.
Πρόκειται αναμφίβολα για ένα στοιχείο που τρομάζει αν σκεφτούμε ότι οι συνταξιούχοι επλήγησαν πολύ και κατά τα χρόνια της κρίσης χρέους, αλλά και κατά την περίοδο της πανδημίας όπου πήγε πίσω σε σημαντικό βαθμό την πορεία οικονομικής ανασυγκρότησης πολλών πτυχών λειτουργίας του κράτους και ελάφρυνσης των βαρών των πολιτών.
Ας δούμε όμως τι λένε τα στοιχεία
Συντάξεις – Σχεδόν οι μισοί συνταξιούχοι στο όριο της φτώχειας
Αν προβληθεί ο αριθμός των συνταξιούχων που θα λάβουν το βοήθημα (1.206.624) στο σύνολο των συνταξιούχων της χώρας (2.634.786) προκύπτει ότι σχεδόν ένας στους δύο (45,79% του συνόλου) διαβιεί στα όρια της φτώχειας!
Άρα, κατά το ΕΝΔΙΣΥ, «μήπως θα πρέπει να πανηγυρίσουμε ως χώρα και ως έθνος, επειδή σχεδόν οι μισοί από τους συνταξιούχους μας, καταφέρνουν να ζουν με έως 800 ευρώ το μήνα;»
- Ως προς την αύξηση λόγω μεγαλύτερων ποσοστών αναπλήρωσης (για ασφαλιστικό χρόνο πέραν των 30 ετών), το Δίκτυο σημειώνει ότι με βάση τις ανακοινώσεις του υπουργείου Εργασίας η μέση-μηνιαία αύξηση είναι 14,5 ευρώ το μήνα.
- Από την κατάργηση της Ειδικής Εισφοράς Αλληλεγγύης, μιας φορολόγησης που είχε επιβληθεί σε εισοδήματα από 12.000 ευρώ ετησίως και άνω, δηλαδή από 1.000 ευρώ το μήνα, η κατάργησή της θα επιφέρει αυξήσεις της τάξης του 1 έως 6 ευρώ το μήνα (σ.σ. τα 6 ευρώ για συντάξεις 1.300 ευρώ).
Να σημειωθεί ότι η Ειδική Εισφορά Αλληλεγγύης έχει ήδη καταργηθεί για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα από το 2021.
Οι αυξήσεις από το 2023 και ο ρόλος της προσωπικής διαφοράς
Ένας στους 3 συνταξιούχους δεν θα λάβει καμία αύξηση, ως αποτέλεσμα της προσωπικής διαφοράς, ενώ σχεδόν οι μισοί συνταξιούχοι ζουν κάτω ή οριακά στο επίπεδο της φτώχειας. Δηλαδή με εισοδήματα μικρότερα από 800 ευρώ το μήνα.
Το Δίκτυο των συνταξιούχων (ΕΝΔΙΣΥ) αναφέρει ότι 910.073, εκ των 2.634.786 δικαιούχων, με βάση τις κυβερνητικές εκτιμήσεις, δεν θα πάρουν αυξήσεις. Πρόκειται για το 34,5% των συνταξιούχων της χώρας οι οποίοι «δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα με την ακρίβεια;» ερωτά το Δίκτυο.
Και συνεχίζει: «Ο λόγος που δεν θα λάβουν την αύξηση 7,75% οι ανωτέρω συνταξιούχοι, είναι η ύπαρξη προσωπικής διαφοράς. Όπως ακριβώς είχε επισημάνει εδώ και μήνες το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων (ΕΝΔΙΣΥ)… Ο σημερινός πρωθυπουργός ήταν εκείνος που τόνιζε πριν τις εκλογές ότι θα καταργούσε τον νόμο Κατρούγκαλου δηλαδή και την προσωπική διαφορά, ο ίδιος είναι που την εφαρμόζει μέχρι κεραίας.
Ο “κόφτης” των συντάξεων
Έτσι, οι ανωτέρω συνταξιούχοι θα κληθούν να επιβιώσουν τον φετινό χειμώνα με ψέματα, υποσχέσεις και πιθανές αυξήσεις «ψίχουλα» από άλλες πηγές. Γιατί η προσωπική διαφορά θα χρησιμοποιηθεί για πρώτη φορά, για τον λόγο που θεσμοθετήθηκε: Δηλαδή θα λειτουργήσει ως «κόφτης» των αυξήσεων…».
Αναφορικά με το έκτακτο-εφάπαξ βοήθημα των 250 ευρώ, το υπουργείο Εργασίας υπολογίζει ότι θα το λάβουν 1.206.624 δικαιούχοι. Το Δίκτυο αναφέρει ότι «πρόκειται για εκείνους τους «τυχερούς» που αντέχουν να ζουν με 800 ευρώ το μήνα στο σύνολο κύριας και επικουρικής. Εμείς απλώς να υπενθυμίσουμε ότι ο πρωθυπουργός της χώρας, Κυριάκος Μητσοτάκης, είχε δηλώσει επίσημα στο παρελθόν ότι δεν μπορεί να ζήσει ο ίδιος με 800 ευρώ το μήνα. Οι ανωτέρω συνταξιούχοι όμως μπορούν…»
Συντάξεις – Προσωπική διαφορά: Τα “μυστικά” για να λύσετε τον “γρίφο”
Οι συνταξιούχοι θα λάβουν την αύξηση 7,75% στο τέλος Ιανουαρίου, η οποία αναπροσαρμόζει τις εξής συντάξεις: εθνική, ανταποδοτική, αναπηρική, προσωρινή και χηρείας.
Από στοιχεία που επεξεργάστηκε ο ΕΦΚΑ προέκυψε ότι από τα 2,4 εκατ. των συνταξιούχων, οι 931.631 διατηρούν μεγάλη προσωπική διαφορά. Από αυτούς, μέσω των λογιστικών συμψηφισμών, το 88% θα πάρει αυξήσεις ενώ οι υπόλοιποι θα δουν μόνο μείωση της προσωπικής τους διαφοράς προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για αυξήσεις στην τσέπη τα επόμενα χρόνια. Ετσι:
- Για κύριες συντάξεις 500 ευρώ η προσωπική διαφορά δεν πρέπει να είναι άνω των 35 ευρώ. Οσοι έχουν μεγαλύτερη προσωπική διαφορά θα δουν μόνο λογιστική αύξηση.
- Για κύριες συντάξεις 700 ευρώ η προσωπική διαφορά δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 49 ευρώ.
Εντοπισμός της προσωπικής διαφοράς – Τι πρέπει να γνωρίζετε για τις συντάξεις
Οσον αφορά στον εντοπισμό της προσωπικής διαφοράς, με λίγα κλικ μπορούν οι συνταξιούχοι να δουν την προσωπική διαφορά στη σύνταξή τους και εάν θα λάβουν αύξηση από 1/1/2023.
Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να ακολουθήσουν την παρακάτω διαδικασία για τη έκδοση του εκκαθαριστικού καταβολής της σύνταξης.
Βήμα 1: Επίσκεψη στην ιστοσελίδα του ΕΦΚΑ
Βήμα 2: Κλικ στον τίτλο «Συνταξιούχοι».
Βήμα 3: Κλικ στην επιλογή «εκτύπωση μηνιαίου ενημερωτικού σημειώματος».
Βήμα 4: Κλικ στην επιλογή «Είσοδος στην υπηρεσία».
Βήμα 5: Κλικ στο «Συνέχεια στο taxisnet». Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να συμπληρώσουν τους κωδικούς που χρησιμοποιούν για να υποβάλουν τη φορολογική δήλωση.
Βήμα 6: Κλικ στο «Σύνδεση».
Βήμα 7: «Συνέχεια» και «Αποστολή». Στο σημείο αυτό εμφανίζεται ο ΑΦΜ. Ωστόσο δεν εμφανίζεται ο ΑΜΚΑ. Οι πολίτες θα πρέπει να συμπληρώσουν τον ΑΜΚΑ.
Βήμα 8: Κλικ στην επιλογή «Είσοδος». Βγαίνει η σελίδα που έχει τα στοιχεία του συνταξιούχου και το συνολικό πληρωτέο ποσό, όπου αναγράφεται το ποσό της σύνταξης.
Βήμα 9: Κλικ στο «Ενημερωτικά σημειώματα Συντάξεων». Στο σημείο αυτό, επιλέγουμε το 2022 για «Το έτος πληρωμής» και τον Μάιο για το «μήνας πληρωμής».
Βήμα 10: Κλικ στο «αναζήτηση» και μετά στο «Εκτύπωση», «Εκτέλεση» και «ΟΚ».
Τώρα πλέον οι ενδιαφερόμενοι βλέπουν το εκκαθαριστικό. Σε αυτό φαίνεται η σύνταξη πριν από τις περικοπές – η μία στήλη είναι ο νόμος Κατρούγκαλου και η άλλη η στήλη ο νόμος Βρούτση. Κάτω φαίνεται η «Συνολική Προσωπική Διαφορά».
Οσοι δουν στην έκδοση του εκκαθαριστικού καταβολής της σύνταξης:
- Μεγάλη «Συνολική Προσωπική Διαφορά». Αυτό σημαίνει ότι δεν θα δουν οι συνταξιούχοι άμεσα τις αυξήσεις. Οι αυξήσεις αυτές μειώνουν σιγά σιγά την προσωπική διαφορά ούτως ώστε κάποια να μηδενιστεί – α γίνει αρνητική. Και μετά οι συνταξιούχοι θα δουν αύξηση στο ΑΤΜ.
- «Αρνητική Συνολική Προσωπική Διαφορά». Αυτό σημαίνει ότι ο συνταξιούχος θα δει από 1/1/2023 κανονική αύξηση στο ΑΤΜ του.
- «Χωρίς προσωπική διαφορά». Αυτό σημαίνει ότι ο συνταξιούχος θα πάρει κανονικά αύξηση διότι έχει γίνει ο επανυπολογισμός με τον νόμο Κατρούγκαλο και Βρούτση και προέκυψε ότι δεν υπάρχει καθόλου προσωπική διαφορά.
Δείτε παραδείγματα
Συνταξιούχος δημόσιος υπάλληλος ΠΕ κατηγορίας έχει συνταξιοδοτηθεί με συνολικά 35 έτη ασφάλισης. Λαμβάνει σήμερα κύρια σύνταξη που ανέρχεται μετά την αφαίρεση της εισφοράς αλληλεγγύης και της εισφοράς υγειονομικής περίθαλψης σε 1.104 ευρώ.
Μετά τον επανυπολογισμό το ποσό της σύνταξής του είναι 946 ευρώ + 158 ευρώ προσωπική διαφορά. Η σύνταξη θα αυξηθεί κατά 7,75% και η προσωπική διαφορά θα μειωθεί στα 72,44 ευρώ, χωρίς να μεταβληθεί το μηνιαίο εισόδημά του.
