Δάνεια: Αναστάτωση σε χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις προκαλεί η επικείμενη νέα αύξηση των επιτοκίων των κυμαινόμενων δανείων τους καθώς δεν μπορούν να ανταποκριθούν σε επιπλέον οικονομικές επιβαρύνσεις.
Σύμφωνα με το enikos.gr από τον Μάρτιο και μετά καθοριστικό ρόλο σε επιπλέον αυξήσεις επιτοκίων θα παίξει η πορεία του πληθωρισμού και οι προοπτικές αποκλιμάκωσής του στο επίπεδο του 2%.
Ο «Γολγοθάς» για νοικοκυριά και επιχειρήσεις που έχουν τραπεζικά δάνεια με κυμαινόμενα επιτόκια έχει και άλλη «ανηφόρα»: Αν και ο πληθωρισμός αποκλιμακώνεται τους τελευταίους μήνες και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού ο προσανατολισμός είναι να «ψαλιδιστεί» στα επίπεδα του 2%.
Και ποιος είναι ο μόνος τρόπος για να τιθασευτεί το «τέρας του πληθωρισμού»; Μα τι άλλο, από νέες αυξήσεις των επιτοκίων.
Δάνεια: Ποιος πληρώνει το «μάρμαρο» της νέας αύξησης
Όπως όλα δείχνουν λοιπόν «ακριβαίνει» και άλλο το κόστος του χρήματος και για τα ελληνικά νοικοκυριά και επιχειρήσεις: Οι δόσεις των δανείων θα «φουσκώσουν» και άλλο και όσοι χρειάζονται ρευστό θα το πληρώνουν με «καπέλο», σύμφωνα με το enikonomia.gr.
Την εξέλιξη αυτή βεβαίως την πληρώνουν οι επιχειρήσεις που τραβούν «φρένο» στα όποια επενδυτικά τους σχέδια γιατί δεν βρίσκουν «φθηνό χρήμα» για να τα «τρέξουν», όπως φυσικά και τα νοικοκυριά: Αφενός δεν ανοίγουν νέες δουλειές και τα «μεροκάματα» περιορίζονται και αφετέρου όσοι ήδη έχουν λάβει κυμαινόμενα δάνεια συνδεδεμένα με τα ευρωπαϊκά επιτόκια θα δουν την δόση τους να αυξάνεται.
Σε κάθε περίπτωση, η αύξηση των επιτοκίων θα επηρεάσει τόσο τα δάνεια που πρόκειται να δώσουν οι τράπεζες καθιστώντας το κόστος του χρήματος ακόμη πιο ακριβό, όσο και εκείνα που ήδη έχουν χορηγήσει καθώς θα αυξηθούν οι δόσεις των κυμαινόμενων δανείων.
Δάνεια: Πώς θα «προχωρήσει» η FED
Οι «ζυμώσεις» βέβαια είναι πιο έντονες στη Fed, την κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ, η οποία έχει ξεκινήσει από τον περασμένο Μάρτιο, τέσσερις μήνες πριν από την ΕΚΤ, να συσφίγγει επιθετικά την πολιτική της και έχει αυξήσει ήδη το βασικό της επιτόκιό της κατά 4,25 ποσοστιαίες μονάδες στο εύρος από το 4,25% έως το 4,5%.
Τον περασμένο μήνα, η Fed επιβράδυνε τον ρυθμό αύξησης του επιτοκίου της σε 50 μονάδες βάσης (μισή ποσοστιαία μονάδα), ενώ Τετάρτη στις 1 Φεβρουαρίου είναι πολύ πιθανό να επιβραδύνει περαιτέρω στις 25 μ,β, (ένα τέταρτο της ποσοστιαίας μονάδας).
Και αν το καλό νέο είναι ότι «φρενάρει» ο ρυθμός αύξησης των επιτοκίων, το «κακό» είναι ότι όσοι έχουν δανειστεί θα αναγκαστούν να επωμιστούν ακόμη μεγαλύτερη μηνιαία δόση.
Οι αγορές ποντάρουν ότι η Fed θα σταματήσει σύντομα τη σύσφιξη της πολιτικής της, ενδεχομένως στα μέσα Μαρτίου μετά από μία ακόμη αύξηση 25 μ.β και να αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια μέσα στο 2023. Αυτές οι προσδοκίες είναι που έχουν οδηγήσει στην ανάκαμψη των χρηματιστηρίων και των αγορών ομολόγων.
Δάνεια: Τι θα αποφασίσει στη συνεδρίασή της η ΕΚΤ
Ωστόσο, η μέση πρόβλεψη των στελεχών της Fed τον Δεκέμβριο ήταν ότι το επιτόκιο θα κορυφωθεί στο 5,1% και θα παραμείνει στα επίπεδα αυτά έως το τέλος του 2023. Αυτό σημαίνει ότι είναι πιθανή μία ακόμη αύξηση των επιτοκίων κατά 25 μ.β. τον Μάιο.
Η ΕΚΤ θα συνεδριάσει την Πέμπτη, μία ημέρα μετά τη Fed, και αναμένεται να αυξήσει τα βασικά επιτόκιά της κατά 50 μ.β., οπότε το επιτόκιο καταθέσεων θα διαμορφωθεί στο 2,5% και το επιτόκιο χορηγήσεων (προεξοφλητικό) στο 3%, ενώ ανάλογα θα αυξηθούν και τα επιτόκια των δανείων όσων έχουν πάρει δάνειο από τις τράπεζες με επιτόκιο συνδεδεμένο με το Euribor.
Ακόμη μία αύξηση 50 μ.β. αναμένεται στα μέσα Μαρτίου καθώς η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, είχε προαναγγείλει τον περασμένο μήνα νέες αυξήσεις αυτής της τάξης μέσα στο 2023 και ορισμένα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της έσπευσαν την περασμένη εβδομάδα να υπενθυμίσουν τις δηλώσεις αυτές.
Οι προβλέψεις για μετά τον Μάρτιο
Για μετά τον Μάρτιο, ο ρυθμός αύξησης των επιτοκίων της ΕΚΤ πιθανόν θα επιβραδυνθεί στις 25 μ.β. και θα ξεκαθαρίσει περισσότερο ο χρόνος που θα ολοκληρωθεί ο ανοδικός κύκλος τους.
Πόσες αυξήσεις επιτοκίων θα γίνουν μετά τον Μάρτιο, θα εξαρτηθεί από την πορεία και τις προοπτικές αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού. Η δραστική μείωση των τιμών του φυσικού αερίου έχει αναπτερώσει τις προσδοκίες για μία ταχύτερη αποκλιμάκωση του δείκτη τιμών καταναλωτή και σε πιο αισιόδοξες προβλέψεις των αγορών και των αναλυτών.
Σε πρόσφατη έρευνα του Bloomberg, η πρόβλεψη των οικονομολόγων που ρωτήθηκαν ήταν ότι η ΕΚΤ θα ολοκληρώσει τις αυξήσεις τον Μάιο, με το επιτόκιο καταθέσεων στο 3,25% και των χορηγήσεων στο 3,75%. Άλλοι, πάντως, θα έβλεπαν το επιτόκιο καταθέσεων να αυξάνεται έως το 3,75% και το χορηγήσεων στο 4,25%.
Πόσο αυξάνονται οι δόσεις για νοικοκυριά, επιχειρήσεις
Πρόσθετη επιβάρυνση των οικογενειακών προϋπολογισμών και του κόστους εξυπηρέτησης των δανείων που έχουν οι επιχειρήσεις στις τράπεζες θα επιφέρει η άνοδος των επιτοκίων που έχει προεξοφληθεί από την ΕΚΤ, αρχής γενομένης από φέτος.
Η αύξηση των μηνιαίων δαπανών για όσα νοικοκυριά και επιχειρήσεις έχουν οφειλές στις τράπεζες ή στα funds θα αποτελέσει ακόμη ένα χτύπημα στο διαθέσιμο εισόδημα, που έχει ήδη συρρικνωθεί μετά την αύξηση στο ρεύμα, στο κόστος μετακίνησης και στα είδη καθημερινής διαβίωσης, δημιουργώντας ασφυκτικές πιέσεις όχι μόνο στους χαμηλόμισθους αλλά και στα μεσαία νοικοκυριά.
Η άνοδος των επιτοκίων δεν αποτελεί δυνητικό σενάριο. Αποτυπώνεται ήδη στο euribor ενός έτους, δηλαδή του επιτοκίου που ενσωματώνει την πρόβλεψη για την πορεία των επιτοκίων ένα χρόνο από σήμερα. Το euribor διάρκειας ενός έτους, που είναι από το 2016 σε αρνητικό έδαφος, «φλερτάρει» ήδη με μηδενικά επίπεδα και έκλεισε την περασμένη εβδομάδα στο -0,058% από -0,488% ένα χρόνο πριν.
Η τάση αυτή πιστοποιεί την άνοδο των επιτοκίων τους προσεχείς μήνες
και θα συμπαρασύρει την άνοδο και του euribor 3μήνου, με βάση το οποίο τιμολογείται σχεδόν το σύνολο των στεγαστικών και επιχειρηματικών δανείων.
Το euribor 3μήνου βρίσκεται επίσης σε αρνητικά επίπεδα από το 2015, αλλά η εικόνα αυτή αναμένεται να αναστραφεί μέχρι τα τέλη του έτους και με μεγαλύτερη ένταση από τις αρχές του επόμενου, προεξοφλώντας –με βάση τη σημερινή εικόνα– άνοδο κατά 35 έως 150 μονάδες βάσης εντός του 2023.
Η προοπτική αυτή, που ενσωματώνει τις εκτιμήσεις για την αντίδραση της ΕΚΤ στην άνοδο του πληθωρισμού, θα προσθέσει στα ισχύοντα επίπεδα επιτοκίων από 0,35% έως και 1,50%, ενισχύοντας τις πιέσεις στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και στη ρευστότητα των επιχειρήσεων που έχουν οφειλές στις τράπεζες.
Η άνοδος του euribor 3μήνου θα οδηγήσει αυτόματα σε αύξηση της δόσης όλων των δανείων που συνδέονται με κυμαινόμενο επιτόκιο και τα οποία αποτελούν τη συντριπτική πλειονότητα του δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών.
Με βάση τον υπολογισμό, για ένα στεγαστικό δάνειο 100.000 ευρώ η επιβάρυνση λόγω της ανόδου του euribor 3μήνου κατά 0,50% ξεκινάει από 25 ευρώ τον μήνα εάν η διάρκεια του δανείου είναι π.χ. τα 20 έτη, ανεβάζοντας τη δόση από τα 563 ευρώ στα 588 ευρώ τον μήνα.
Διπλάσια, και συγκεκριμένα 51 ευρώ, θα είναι η επιβάρυνση για το ίδιο δάνειο στην περίπτωση που το euribor αυξηθεί κατά μία μονάδα, ανεβάζοντας τη δόση του δανείου από τα 563 ευρώ στα 614 ευρώ για την ίδια διάρκεια δανείου, δηλαδή τα 20 έτη.
Το παράδειγμα έχει υπολογιστεί με βάση τελικό επιτόκιο 3,04%, που είναι συνάρτηση του σημερινού euribor 3μήνου που είναι αρνητικό –και συγκεκριμένα στο -0,46%–, πάνω στο οποίο προστίθεται το περιθώριο που εισπράττει η τράπεζα.
