ΕΝΦΙΑ: Ποιοι δεν θα πληρώσουν τίποτα – Πότε αρχίζουν οι πληρωμές

ΕΝΦΙΑ 2023: Ποιοι δεν θα βάλουν το χέρι στην τσέπη για την φετινή πληρωμή. Δείτε στο newsme.gr όσα πρέπει να ξέρετε.

Όλο και πιο κοντά βρισκόμαστε στη πληρωμή του ΕΝΦΙΑ 2023 στην Ελλάδα.

Ποιοι δεν θα κληθούν να πληρώσουν ούτε ένα ευρώ.

Δείτε αναλυτικά…

ΕΝΦΙΑ 2023: Τότε ξεκινάει η πληρωμή

Τα νέα εκκαθαριστικά σημειώματα του ΕΝΦΙΑ αναμένεται να λάβουν προς τα τέλη Απριλίου περισσότεροι από 7,3 εκατ. ιδιοκτήτες ακινήτων.

Οι περισσότεροι ιδιοκτήτες ακινήτων θα καταβάλουν το ίδιο ποσό του ΕΝΦΙΑ που πλήρωσαν το 2022 και ο νέος φόρος θα μπορεί να εξοφληθεί είτε εφάπαξ χωρίς έκπτωση είτε σε 10 ίσες μηνιαίες δόσεις, με την πρώτη να εξοφλείται έως το τέλος Μαΐου 2023 και την τελευταία έως 29 Φεβρουαρίου 2024. Αναλυτικά:

• Πρώτη δόση: Θα πρέπει να πληρωθεί έως τις 31 Μαΐου 2023
• Δεύτερη δόση: Θα πρέπει να εξοφληθεί έως τις 30 Ιουνίου 2023
• Τρίτη δόση: Θα πρέπει να καταβληθεί έως τις 31 Ιουλίου 2023
• Τέταρτη δόση: Θα πρέπει να πληρωθεί έως τις 31 Αυγούστου 2023
• Πέμπτη δόση: Θα πρέπει να εξοφληθεί έως τις 30Σεπτεμβρίου 2023
• Έκτη δόση: Θα πρέπει να καταβληθεί έως τις 31 Οκτωβρίου 2023
• Έβδομη δόση: Θα πρέπει να πληρωθεί έως τις 30 Νοεμβρίου 2023
• Όγδοη δόση: Θα πρέπει να εξοφληθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023
• Ένατη δόση: Θα πρέπει να καταβληθεί έως τις 31 Ιανουαρίου 2024
• Δέκατη δόση: Θα πρέπει να πληρωθεί έως τις 29 Φεβρουαρίου Νοεμβρίου 2024

Ποιοι δεν θα πληρώσουν το φόρο

Εξαιρούνται από την υποχρέωση πληρωμής ΕΝΦΙΑ του 2023, όσοι κατέχουν ακίνητο σε περιοχές που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές, καθώς επίσης και για εκείνους που διατηρούν δικαιώματα σε ιστορικά διατηρητέα μνημεία ή έργα τέχνης, όπως προβλέπεται σε νομοσχέδιο για τα καταπατημένα ακίνητα του δημοσίου που κατατέθηκε στη Βουλή αργά χθες το βράδυ.

ΕΝΦΙΑ 2023: Τι πρέπει να γνωρίζετε

Για τα νέα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ οι  ιδιοκτήτες ακινήτων θα πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:

Α. Τι ισχύει για όσους δεν είχαν καμία μεταβολή στην περιουσιακή τους κατάσταση το 2022

Το ίδιο ποσό ΕΝΦΙΑ που πλήρωσαν πέρυσι θα καταβάλουν και  φέτος οι ιδιοκτήτες ακινήτων που δεν είχαν καμία αλλαγή στην περιουσιακή τους κατάσταση το 2022. Υπενθυμίζεται πως ο φόρος μειώνεται ανάλογα με την αξία της ακίνητης περιουσίας. Αυτό ισχύει για όλα τα φυσικά πρόσωπα και διαμορφώνεται ως εξής:

• 10% για αξία ακίνητης περιουσίας έως 400.000 ευρώ.
• 15% για αξία ακίνητης περιουσίας έως και 300.000 ευρώ.
• 20% για αξία ακίνητης περιουσίας έως και 250.000 ευρώ.
• 25% για αξία ακίνητης περιουσίας έως και 150.000 ευρώ.
• 30% για αξία ακίνητης περιουσίας έως και 100.000 ευρώ.

Β. Για ποιους θα είναι «φουσκωμένος»  ο λογαριασμός του ΕΝΦΙΑ

«Φουσκωμένος» θα είναι ο  λογαριασμός του ΕΝΦΙΑ για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που το 2022:

• Απέκτησαν ακίνητα με αγορά, γονική παροχή, δωρεά ή κληρονομιά αλλά και εμπράγματα δικαιώματα σε ακίνητα (πλήρη ή ψιλή κυριότητα, επικαρπία).
• Τακτοποίησαν αυθαίρετους χώρους. Ο ΕΝΦΙΑ θα υπολογιστεί φέτος στη μεγαλύτερη επιφάνεια των ακινήτων όπως αυτή θα δηλωθεί έως το τέλος Μαρτίου 2023 από τους ιδιοκτήτες ακινήτων στο Ε9.
• Εμφάνισαν τα «αδήλωτα » τετραγωνικά μέτρα των ακινήτων τους στους αρμόδιους δήμους.  Οι ιδιοκτήτες ακινήτων που δεν είχαν δηλώσει την πραγματική επιφάνεια των ακινήτων τους στο Έντυπο Ε9 αλλά το έκαναν αυτό μετά την υποβολή της δήλωσης των αδήλωτων τετραγωνικών θα κληθούν να πληρώσουν ΕΝΦΙΑ για τα πραγματικά τετραγωνικά.

Γ. Ποιοι έχουν έκπτωση 50% 

Κατά 50% θα μειωθεί ο ΕΝΦΙΑ για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που πληρούν τα παρακάτω κριτήρια:

• Δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 9.000 ευρώ το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του τελευταίου φορολογικού έτους. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο ή συμβιούντα και κάθε εξαρτώμενο μέλος.
• Δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 150 τ.μ το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων στα οποία κατέχουν δικαιώματά της ο υπόχρεος δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ο ή η σύζυγος ή συμβιών και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του, λαμβανομένων υπόψη του ποσοστού συνιδιοκτησίας και του είδους του δικαιώματος. Επίσης δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 85.000 ευρώ η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας  για τον άγαμο, των 150.000 ευρώ για τον έγγαμο και τον ή τη σύζυγό του ή συμβιούντα ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με ένα εξαρτώμενο τέκνο και των 200.000 ευρώ για τον έγγαμο, τον ή την σύζυγό του ή συμβιούντα και τα εξαρτώμενα τέκνα τους ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με δύο εξαρτώμενα τέκνα.

Ποιοι απαλλάσσονται πλήρως 

Από την υποχρέωση καταβολής του ΕΝΦΙΑ απαλλάσσονται πλήρως οι ιδιοκτήτες ακινήτων που έχουν 3 εξαρτώμενα τέκνα και άνω αλλά και όσοι έχουν ποσοστό αναπηρίας άνω του 80% με την προϋπόθεση ότι:

•  Δεν υπερβαίνεται τα 150 τ.μ το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων στα οποία κατέχουν δικαιώματα ο υπόχρεος δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ο ή η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του, λαμβανομένου υπόψη του ποσοστού συνιδιοκτησίας και του είδους του δικαιώματος.
• Δεν υπερβαίνει τις 12.000 ευρώ το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του τελευταίου φορολογικού έτους. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά  1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο ή συμβιούντα και κάθε εξαρτώμενο μέλος.

Τα συχνότερα λάθη

Τα πιο συχνά λάθη στη συμπλήρωση του Ε9 που μπορεί να προκαλέσουν άδικες υπερχρεώσεις, με σημαντικού ύψους επιπλέον ποσά ΕΝΦΙΑ, καθώς και οι οδηγίες για να διορθωθούν με την υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων Ε9 έχουν αναλυτικά ως εξής:

1 Μη ορθή συμπλήρωση στοιχείων για ημιτελή κτίσματα. Οι φορολογούμενοι που έχουν στην κατοχή τους κενά ημιτελή κτίσματα, τα οποία δεν έχουν ακόμη ηλεκτροδοτηθεί ή ηλεκτροδοτούνται με εργοταξιακό ρεύμα, δικαιούνται έκπτωσης 60% στον ΕΝΦΙΑ που αναλογεί στα συγκεκριμένα κτίσματα.

Σύμφωνα με τις οδηγίες που έχουν δοθεί από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, προκειμένου να υπολογιστεί η έκπτωση κατά 60% στον ΕΝΦΙΑ που αναλογεί σε κενό ημιτελές κτίσμα το οποίο δεν έχει ποτέ ηλεκτροδοτηθεί ή ηλεκτροδοτείται με εργοταξιακό ρεύμα, ο φορολογούμενος πρέπει, κατά την αναγραφή των στοιχείων του συγκεκριμένου κτίσματος στον πίνακα 1 του Ε9, να έχει συμπληρώσει, οπωσδήποτε, και τις ακόλουθες ενδείξεις:

– Στη στήλη 10 του πίνακα 1, θα πρέπει να έχει αναγράψει τον κωδικό αριθμό 99 που σημαίνει «ημιτελές κτίσμα».

– Στη στήλη 30 του πίνακα 1 πρέπει να έχει συμπληρώσει την ένδειξη ΟΧΙ εάν το ημιτελές κτίσμα είναι «μη ηλεκτροδοτούμενο» ή την ένδειξη ΝΑΙ, εάν το ημιτελές κτίσμα ηλεκτροδοτείται με εργοταξιακό ρεύμα. Στην περίπτωση συμπλήρωσης της ένδειξης «ΝΑΙ» στη στήλη 30 θα πρέπει να έχει αναγραφεί και ο αριθμός της εργοταξιακής παροχής ηλεκτρικού ρεύματος στη στήλη 31 του πίνακα 1

– Στη στήλη 32 «ειδική κατηγορία» του πίνακα 1 θα πρέπει να έχει αναγράψει τον κωδικό 8 που σημαίνει ότι το δηλούμενο κτίσμα είναι «κενό».

Εάν στο Ε9 που απεικονίζει την εικόνα της ακίνητης περιουσίας την 1η-1-2023 δεν εμφανίζεται συμπληρωμένη έστω και μία από τις τρεις αυτές ενδείξεις, τότε η προβλεπόμενη από τον νόμο έκπτωση 60% στον αναλογούντα ΕΝΦΙΑ δεν θα υπολογιστεί στο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ του έτους 2023. Για να κερδίσει την έκπτωση ο φορολογούμενος, πρέπει να υποβάλει τροποποιητική δήλωση Ε9 για το 2023 στην οποία οφείλει να αναγράψει ξανά όλα τα στοιχεία του ημιτελούς κτίσματος και ταυτόχρονα να συμπληρώσει και τις παραπάνω στήλες του πίνακα 1 (στήλες 10, 30 και 32 αν πρόκειται για μη ηλεκτροδοτούμενο ή 10, 30, 31 και 32 εάν πρόκειται για ηλεκτροδοτούμενο με εργοταξιακό ρεύμα).

2 Παραλείψεις και λάθη στην αναγραφή των στοιχείων των κτισμάτων που βρίσκονται μέσα σε αγροτεμάχια. Υπάρχει κίνδυνος ο φορολογούμενος να χρεωθεί με υπέρογκο φόρο για ένα αγροτεμάχιο με κτίσμα που κατέχει και δήλωσε στο Ε9. Για να εξαλείψει το λάθος και να αποφύγει την άδικη χρέωση θα πρέπει να προσέξει τι στοιχεία αναγράφονται στο Ε9 για το συγκεκριμένο κτίσμα. Η νομοθεσία για τον ΕΝΦΙΑ προβλέπει ότι σε περίπτωση κατά την οποία μέσα σε ένα αγροτεμάχιο υφίσταται κτίσμα το οποίο χρησιμοποιείται ως κατοικία, ο φόρος του αγροτεμαχίου πενταπλασιάζεται! Αν το κτίσμα δεν είναι κατοικία, αλλά γεωργικό κτίσμα ή αποθήκη ή επαγγελματική στέγη, ο φόρος δεν πενταπλασιάζεται.

Σύμφωνα τώρα με τις οδηγίες μηχανογραφικής επεξεργασίας των δηλώσεων Ε9 που έχει εκδώσει η ΑΑΔΕ, σε περίπτωση κατά την οποία στον πίνακα 2 του Ε9 έχει συμπληρωθεί η στήλη της συνολικής επιφάνειας κτισμάτων που βρίσκονται στο αγροτεμάχιο (η στήλη 17) αλλά δεν έχει συμπληρωθεί η κατηγορία του ακινήτου (στη στήλη 17α ή 17β ή 17γ) τότε θεωρείται ότι επί του αγροτεμαχίου βρίσκεται κατοικία!

Συνεπώς, αν ο φορολογούμενος έχει αγροτεμάχιο μέσα στο οποίο υπάρχει κάποιο κτίσμα, το οποίο δεν είναι κατοικία αλλά γεωργικό κτίσμα ή αποθήκη ή κτίριο επαγγελματικής στέγης, πρέπει να ελέγξει εάν στο Ε9 έχει δηλώσει σωστά το κτίσμα αυτό, αν δηλαδή έχει συμπληρώσει μια από τις στήλες 17α ή 17β ή 17γ. Αν αυτό δεν συμβαίνει τότε σημαίνει ότι έχει παραλείψει να δηλώσει ορθά το είδος του κτίσματος στο Ε9. Για να προληφθεί και να αποφευχθεί η άδικη επιπλέον χρέωση στο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ του 2023 ο φορολογούμενος πρέπει να υποβάλει διορθωτική-τροποποιητική δήλωση Ε9 έτους 2023, στην οποία οφείλει να ξαναδηλώσει το αγροτεμάχιο και να συμπληρώσει ορθά την κατηγορία του κτίσματος που βρίσκεται εντός του αγροτεμαχίου, συμπληρώνοντας κατά περίπτωση είτε τη στήλη 17α είτε τη στήλη 17β είτε τη στήλη 17γ. Με τον τρόπο αυτό, ο φόρος που αναλογεί στο αγροτεμάχιο δεν θα πενταπλασιαστεί και ουσιαστικά ο ΕΝΦΙΑ που θα κληθεί να πληρώσει για το αγροτεμάχιο θα είναι μειωμένος κατά 80% σε σύγκριση με τον ΕΝΦΙΑ που θα πλήρωνε για το συγκεκριμένο ακίνητό του, εάν δεν έβρισκε και δεν διόρθωνε το λάθος στο φετινό Ε9!

3 Παραλείψεις στη συμπλήρωση των στοιχείων για τα εμπράγματα δικαιώματα. Υπάρχουν περιπτώσεις φορολογουμένων που έχουν την ψιλή κυριότητα ή την επικαρπία επί ακινήτων και κινδυνεύουν να χρεωθούν με επιπλέον ΕΝΦΙΑ, επειδή στο Ε9 δεν δήλωσαν ψιλή κυριότητα ή επικαρπία αλλά πλήρη κυριότητα, αναγράφοντας τον κωδικό 1 αντί των κωδικών 2 ή 3 στις σχετικές στήλες του Ε9, ή παραλείποντας να αναγράψουν κάποιον κωδικό στις συγκεκριμένες στήλες. Το λάθος αυτό μπορεί να εντοπιστεί και να εξαλειφθεί με έναν απλό έλεγχο στον κωδικό που αναγράφεται στη στήλη 15 ή στη στήλη 19 του πίνακα 1 του Ε9 του 2023, αν πρόκειται για κτίσμα ή οικόπεδο εντός σχεδίου ή στη στήλη 18 του πίνακα 2 του Ε9, αν πρόκειται για αγροτεμάχιο. Αν όντως εντοπιστεί κάποιο λάθος σε μια από τις στήλες αυτές θα πρέπει να υποβληθεί τροποποιητική-διορθωτική δήλωση Ε9 και να ξαναδηλωθούν τα στοιχεία του ακινήτου, με ορθή συμπλήρωση της στήλης που αφορά στο εμπράγματο δικαίωμα.

4 Παραλείψεις και λάθη στα στοιχεία για τα ποσοστά συνιδιοκτησίας. Σε περίπτωση μη αναγραφής ποσοστού συνιδιοκτησίας ή αναγραφής λανθασμένου ποσοστού συνιδιοκτησίας, το μηχανογραφικό σύστημα της ΑΑΔΕ υπολογίζει τον ΕΝΦΙΑ θεωρώντας ότι το ποσοστό συνιδιοκτησίας είναι 100%, δηλαδή ότι όλο το ακίνητο ανήκει στον φορολογούμενο, οπότε καταλογίζει στον ίδιο φορολογούμενο ολόκληρο τον ΕΝΦΙΑ του ακινήτου.

Αν, για παράδειγμα, το ακίνητο ανήκει στο φορολογούμενο κατά 50% κι αυτός έχει ξεχάσει να δηλώσει το ποσοστό συνιδιοκτησίας ή έχει δηλώσει ποσοστό μεγαλύτερο του 50%, τότε θα χρεωθεί για το συγκεκριμένο ακίνητο με ΕΝΦΙΑ σημαντικό υψηλότερο από αυτόν που του αναλογεί πραγματικά για το εν λόγω ακίνητο. Σε περίπτωση εντοπισμού παράλειψης ή λάθους πρέπει να υποβάλει τροποποιητική-διορθωτική δήλωση Ε9 στην οποία το ακίνητο πρέπει να δηλωθεί ξανά με συμπληρωμένο το σωστό ποσοστό συνιδιοκτησίας στην αντίστοιχη στήλη (στη στήλη 16 του πίνακα 1 αν πρόκειται για κτίσμα, στη στήλη 19 του πίνακα 1 αν πρόκειται για οικόπεδο εντός σχεδίου ή στη στήλη 20 του πίνακα 2 αν πρόκειται για εδαφική έκταση εκτός σχεδίου πόλεως ή οικισμού).

ΕΝΦΙΑ: Λάθη στα τετραγωνικά

Λανθασμένη αναγραφή των στοιχείων για τις επιφάνειες των κύριων και των βοηθητικών χώρων του ακινήτου. Συνηθέστερο λάθος που διαπράττουν οι φορολογούμενοι είναι η καταχώριση βοηθητικών χώρων ως κύριων.

Στις περιπτώσεις αυτές χρεώνεται κανονικός φόρος ανά τετραγωνικό μέτρο και όχι ο μειωμένος κατά 90% σε σχέση με τον φόρο που αναλογεί σε χώρο κύριας χρήσης. Συχνά επίσης έχει παρατηρηθεί η δήλωση των υπογείων επιφανειών ακινήτων ως χώρων κύριας χρήσης ή του παταριού που επικοινωνεί με εσωτερική κλίμακα μαζί με τους κύριους χώρους του ακινήτου. Επίσης έχουν παρατηρηθεί λάθη που αφορούν στην αναγραφή περισσότερων τετραγωνικών μέτρων για τις επιφάνειες των κύριων ή και των βοηθητικών χώρων.