Εφορία: Άσχημα νέα έρχονται από την ΑΑΔΕ για όσους φορολογούμενους έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές στο δημόσιο άνω των 500 ευρώ.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία τουλάχιστον 624.545 φυσικά πρόσωπα κινδυνεύουν με κατασχέσεις είτε στην κινητή είτε στην ακίνητη περιουσία τους αν σε διάστημα 3 ετών δεν προβούν στην εξόφληση ή στη ρύθμιση των χρεών τους.
Όσοι χρωστούν στις ΔΟΥ ποσά μεγαλύτερα των 500 ευρώ κινδυνεύουν ακόμη και με κατασχέσεις σε κινητά και ακίνητα περιουσιακά στοιχεία τους.Αντιμέτωποι με τον κίνδυνο κατασχέσεων σε μισθούς, συντάξεις, λοιπά εισοδήματά τους και τραπεζικές καταθέσεις τους βρίσκονται 624.545 φορολογούμενοι με ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο.
Εφορία: Δείτε τι θα συμβεί
Όσοι μάλιστα από αυτούς χρωστούν στις ΔΟΥ ποσά μεγαλύτερα των 500 ευρώ κινδυνεύουν ακόμη και με κατασχέσεις σε κινητά και ακίνητα περιουσιακά στοιχεία τους.
Η ίδια η ισχύουσα νομοθεσία, ωστόσο, δίνει τη δυνατότητα στους οφειλέτες να αμυνθούν με 5 διαφορετικούς εναλλακτικούς τρόπους, οι οποίοι έχουν προληπτικό χαρακτήρα, θα πρέπει δηλαδή να εξεταστούν και να επιλεγούν πριν ξεκινήσει η διαδικασία της κατάσχεσης.
Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε πρόσφατα η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) από το σύνολο των 3.990.717 φορολογουμένων με ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο 2.036.867 είναι αυτοί εναντίον των οποίων είναι δυνατή η επιβολή κατασχέσεων σε εισοδήματα, καταθέσεις και περιουσιακά στοιχεία, καθώς δεν έχουν μεριμνήσει να εξοφλήσουν ή να ρυθμίσουν σε δόσεις την αποπληρωμή των χρεών τους.
Ήδη, δε, σε 1.412.322 από αυτούς έχουν επιβληθεί τέτοια μέτρα, ενώ στους υπόλοιπους 624.545 τα μέτρα αυτά θα ληφθούν εντός των προσεχών μηνών και ετών, εκτός εάν ρυθμίσουν ή εξοφλήσουν τις οφειλές τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι την περίοδο αυτή κάθε μήνα οι ΔΟΥ και οι λοιπές φοροεισπρακτικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ επιβάλλουν κατασχέσεις σε περισσότερους από 6.700 οφειλέτες του Δημοσίου εναντίον των οποίων δύνανται να ληφθούν τέτοια μέτρα.
Όμως οι ρυθμοί των κατασχέσεων επιταχύνονται κάθε χρόνο. Ήδη, το 2022 οι κατασχέσεις υπερδιπλασιάστηκαν σε σύγκριση με το 2021 και εκτιμάται ότι, εάν η οικονομία δεν αντιμετωπίσει κάποια νέα κρίση, θα τριπλασιαστούν περαιτέρω στους επόμενους μήνες, φθάνοντας τα επίπεδα των 18.000-20.000 στα οποία βρίσκονταν μέχρι και πριν από την πανδημία του κορονοϊού.
Με τους ρυθμούς αυτούς πλέον -και αν οι ίδιοι οι οφειλέτες εξακολουθούν να μη συμμορφώνονται- μέσα σε λιγότερο από μια τριετία θα έχουν βρεθεί αντιμέτωποι με κατασχέσεις σε εισοδήματα, καταθέσεις και περιουσίες και οι εναπομείναντες 624.545 οφειλέτες.
Εφορία: Ποιοι είναι υποχρεωμένοι να υποβάλουν δήλωση
Θα πρέπει να το πράξουν μάλιστα ακόμη και εάν έχουν έναν τραπεζικό λογαριασμό που τους αποδίδει μερικά μόνο λεπτά του ευρώ σε τόκους. Και βέβαια το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να κάνουν είναι να εκδώσουν ΑΦΜ.
Όπως προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία υποχρεούνται να υποβάλουν φέτος δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, νέοι οι οποίοι έχουν κλείσει μέχρι και τις 31-12-2022, το 18ο έτος της ηλικίας τους, εφόσον έχουν να δηλώσουν οποιουδήποτε ύψους πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα.
Η διαδικασία έκδοσης ΑΦΜ και κλειδάριθμου για 18άρηδες
Όσοι υποβάλουν για πρώτη φορά δήλωση πρέπει να εκδώσουν ΑΦΜ ψηφιακά μέσω τηλεδιάσκεψης, διαδικασία που περιλαμβάνει τα ακόλουθα βήματα:
Είσοδος στην υπηρεσία μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης (myaadelive.gov.gr)
Συμπλήρωση των απαραίτητων στοιχείων στην ψηφιακή αίτηση Απόκτησης ΑΦΜ και λήψη αριθμού καταχώρησης
Επιλογή της ημέρας και ώρας για ραντεβού με εκπρόσωπο της ΑΑΔΕ
Σύνδεση μέσω βιντεοκλήσης, όπου -μετά τη διαδικασία ταυτοποίησης- λαμβάνεται ο ΑΦΜ, ενώ η σχετική βεβαίωση αποστέλλεται ως ηλεκτρονικό έγγραφο
Με την εισαγωγή της απόκτησης ΑΦΜ στην υπηρεσία myAADElive, ολοκληρώνεται η πρώτη διαδικασία του ελληνικού Δημοσίου για εξ αποστάσεως ταυτοποίηση πολιτών (digital onboarding). Στην ίδια βιντεοκλήση, ο πολίτης μπορεί να πάρει και κλειδάριθμο.
Εφορία: Ποιοι 18άρηδες είναι υποχρεωμένοι να υποβάλουν δήλωση
Δήλωση φόρου εισοδήματος θα υποβάλουν λοιπόν φέτος και οι νέοι που έχουν συμπληρώσει τα 18 έτη και ασχέτως αν είναι εξαρτώμενα μέλη (φοιτητές, μαθητές κ.λπ.) εφόσον το προηγούμενο έτος (2022) απέκτησαν έστω και 0,01 ευρώ εισόδημα (π.χ. από τόκους καταθέσεων).
Αυτό σημαίνει ότι, όσων είχαν ανοίξει οι γονείς τους ένα λογαριασμό στην τράπεζα, στο όνομα των παιδιών, είναι υποχρεωμένοι να υποβάλλουν δήλωση, εφόσον τους πιστωθούν τόκοι έστω και 1 λεπτού το ευρώ.
Επίσης, οι νέοι που συμπλήρωσαν το 18ο έτος, εντός του 2022, υποχρεούνται φέτος να υποβάλουν ξεχωριστή φορολογική δήλωση, εφόσον:
Δεν συγκατοικούν στο ίδιο σπίτι με τους γονείς τους αλλά διαμένουν σε κατοικία στην οποία κατέχουν έστω ένα μικρό ποσοστό πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή σε κτίσμα το οποίο του παραχωρήθηκε δωρεάν από τους γονείς του ή από κάποιον φίλο του.
Κατέχουν οποιοδήποτε άλλο περιουσιακό στοιχείο που λαμβάνεται υπόψη ως τεκμήριο διαβίωσης, όπως αυτοκίνητο, μοτοσικλέτα, σκάφος κ.λπ.
Απέκτησαν εντός του 2022 οποιασδήποτε μορφής εισόδημα, όπως από μισθούς, επιδόματα, ενοίκια, αγροτικές ή επιχειρηματικές δραστηριότητες, υπεραξίες από μετοχές, ομόλογα, αμοιβαία κεφάλαια κ.λπ.
Ίδρυσε εντός του 2022 επιχείρηση στο όνομά του
Έκανε εντός του 2022 έναρξη ελευθέριου επαγγέλματος.
Είναι έγγαμος ή έγγαμη την στιγμή της υποβολής της φορολογικής δήλωσης.
«Φουσκώνει» το τεκμήριο των γονέων
Το γεγονός όμως ότι ο 18άρης που μένει με τους γονείς του και έχει εισόδημα από τόκους 1 λεπτό του ευρώ, αναγκάζεται να υποβάλλει φορολογική δήλωση, μπορεί να προκαλέσει «θέμα» στους γονείς με φόντο την ενεργοποίηση των τεκμηρίων.
Γιατί μπορεί για το 1 λεπτό των τόκων όπως είναι φυσικό να μην φορολογείται, αλλά η Εφορία θα του καταλογίσει την ελάχιστη τεκμαρτή δαπάνη των 3.000 ευρώ.
Και μπορεί για το τεκμήριο των 3.000 ευρώ να μην φορολογηθεί, αλλά το συγκεκριμένο ποσό της τεκμαρτής δαπάνης του τέκνου, θα προσαυξήσει ισόποσα το τεκμαρτό εισόδημα των γονιών του!
Έτσι, αν το πραγματικό εισόδημα του γονέα είναι χαμηλότερο από το άθροισμα των τεκμαρτών δαπανών, τότε θα επιβαρυνθεί ανάλογα, με έξτρα φόρο εισοδήματος, λόγω του τεκμηρίου των 3.000 ευρώ του τέκνου.
Ποιοι 18αρηδες εξαιρούνται
Αντίθετα, δεν έχουν υποχρέωση να υποβάλουν δήλωση φέτος, μόνο οι νέοι οι οποίοι συμπλήρωσαν τα 18 έτη ηλικίας εντός του 2022 και κατά το προηγούμενο έτος δεν είχαν καθόλου εισοδήματα ούτε από τόκους, ούτε κατείχαν περιουσιακά στοιχεία που να αποτελούν τεκμήρια (κατοικία, αυτοκίνητο κλπ), εφόσον φιλοξενήθηκαν σε σπίτια γονέων, άλλων συγγενών ή φίλων, ή εφόσον είναι φοιτητές και λόγω σπουδών διαμένουν με ενοίκιο σε άλλη πόλη από αυτήν στην οποία ζουν οι γονείς τους.
Τι προβλέπει η νομοθεσία
Οι οφειλέτες του Δημοσίου που κινδυνεύουν να βρεθούν αντιμέτωποι με κατασχέσεις θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η ισχύουσα νομοθεσία για τα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης του Δημοσίου κρύβει γι’ αυτούς πολλές παγίδες. Συγκεκριμένα:
1. Κάθε ΔΟΥ δικαιούται να κατάσχει ακίνητο οφειλέτη της εφόσον το ληξιπρόθεσμο χρέος του προς αυτήν υπερβαίνει τα 500 ευρώ. Αν ένας φορολογούμενος οφείλει στο Δημόσιο ένα ποσό άνω των 500 ευρώ (π.χ. ένα ποσό της τάξεως των 3.000 ευρώ) και δεν έχει καθόλου καταθέσεις στις τράπεζες ούτε κάποια έσοδα ή εισοδήματα ή κινητά περιουσιακά στοιχεία που μπορούν να κατασχεθούν για να αποπληρωθεί η οφειλή του, τότε υπάρχει πιθανότητα να πληροφορηθεί ότι εκδόθηκε εντολή για κατάσχεση του σπιτιού του ή κάποιου άλλου ακινήτου που κατέχει.
Η αρμόδια ΔΟΥ έχει δικαίωμα να δεσμεύσει και να κατάσχει ακίνητο ακόμη και για ένα σχετικά χαμηλό χρέος. Το «γράμμα» του νόμου προβλέπει ότι για ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο άνω των 500 ευρώ δύνανται να επιβληθούν όλα τα εναλλακτικά αναγκαστικά μέτρα είσπραξης, συμπεριλαμβανομένων και των κατασχέσεων ακινήτων.
Συνεπώς, ο κίνδυνος να μπλέξει σε περιπέτειες με την ακίνητη περιουσία του όποιος χρωστά πάνω από 500 ευρώ στο Δημόσιο και δεν τα ‘χει πληρώσει εμπρόθεσμα ή δεν τα έχει ρυθμίσει σε δόσεις είναι υπαρκτός, έστω κι αν οι πιθανότητες να τον αντιμετωπίσει είναι πάρα πολύ μικρές.
2. Κάθε ΔΟΥ μπορεί να προχωρήσει σε κατάσχεση αυτοκινήτου, σκάφους ή οποιουδήποτε άλλου κινητού περιουσιακού στοιχείου κατέχει ένας οφειλέτης της, εφόσον αυτός της χρωστάει πάνω από 500 ευρώ. Το όριο ληξιπρόθεσμων οφειλών μέχρι το οποίο δεν επιτρέπονται κατασχέσεις ακινήτων ισχύει και για τις κατασχέσεις κινητών περιουσιακών στοιχείων.
Συνεπώς, για ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο άνω των 500 ευρώ επιτρέπεται στις φορολογικές αρχές να κατάσχουν οποιαδήποτε κινητά περιουσιακά στοιχεία των οφειλετών.
3. Για οποιοδήποτε ποσό ληξιπρόθεσμης οφειλής προς το Δημόσιο η αρμόδια ΔΟΥ έχει το δικαίωμα να κατάσχει τα ακόλουθα ποσά που τυχόν δικαιούται να εισπράξει ο οφειλέτης:
α) Από ποσά μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων άνω των 1.000 και έως 1.500 ευρώ τον μήνα επιτρέπεται η κατάσχεση στα χέρια του εργοδότη ή του ασφαλιστικού ταμείου ποσοστού 50% επί του τμήματος πάνω από τα 1.000 και μέχρι τα 1.500 ευρώ, ενώ από ποσά άνω των 1.500 ευρώ τον μήνα επιτρέπεται η κατάσχεση στα χέρια του εργοδότη ή του ασφαλιστικού ταμείου του συνόλου του υπερβάλλοντος των 1.500 ευρώ ποσού.
β) Το 25% οποιουδήποτε άλλου ασφαλιστικού βοηθήματος καταβάλλεται περιοδικά στον οφειλέτη, εφόσον αυτό υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση το ποσό που απομένει μετά την κατάσχεση δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο των 1.000 ευρώ.
γ) Το 20% των καταβαλλόμενων ημερομισθίων.
δ) Το 50% του εφάπαξ που καταβάλλεται από οποιοδήποτε ασφαλιστικό ταμείο, λόγω εξόδου από την υπηρεσία ή το επάγγελμα.
ε) Έως και το 100% των ενοικίων των οποίων επίκειται η είσπραξη, εφόσον ο οφειλέτης δικαιούται να λαμβάνει τέτοια εισοδήματα.
στ) Έως και το 100% των πάσης φύσεως αποζημιώσεων (π.χ. για απόλυση του οφειλέτη από την εργασία ή για ζημιά που υπέστη κάποιο ασφαλισμένο περιουσιακό στοιχείο του κ.λπ.)
ζ) Έως και το 100% των πάσης φύσεως εισπράξεων από πωλήσεις προϊόντων ή οποιωνδήποτε άλλων πραγμάτων (π.χ. ακινήτων, ΙΧ αυτοκινήτων, σκαφών κ.λπ.).
η) Ολόκληρα τα ποσά των οικογενειακών επιδομάτων που χορηγεί ο ΟΠΕΚΑ, καθώς δεν έχει προβλεφθεί η νομοθετική κατοχύρωση του ακατάσχετου των συγκεκριμένων κοινωνικών παροχών!
Οι κατασχέσεις των παραπάνω ποσών επιτρέπεται να γίνονται πριν από την καταβολή τους στους δικαιούχους-οφειλέτες του Δημοσίου, δηλαδή ενώ τα ποσά αυτά βρίσκονται ακόμη στα χέρια εκείνων που πρόκειται να τα καταβάλουν (στα χέρια τρίτων, δηλαδή στα χέρια των εργοδοτών αν πρόκειται για μισθούς ή των ασφαλιστικών ταμείων αν πρόκειται για συντάξεις ή άλλες παροχές ή στα χέρια των ενοικιαστών αν πρόκειται για ενοίκια ή στα χέρια των αγοραστών αν πρόκειται για ποσά από πωλήσεις, στα χέρια του ΟΠΕΚΑ αν πρόκειται για οικογενειακά επιδόματα κ.λπ.).
4. Για οποιοδήποτε ποσό ληξιπρόθεσμου χρέους προς το Δημόσιο άνω των 30 ευρώ, η αρμόδια ΔΟΥ έχει δικαίωμα να κατάσχει ποσά από τις καταθέσεις του οφειλέτη στις τράπεζες. Εξαιρούνται ορισμένα κοινωνικά επιδόματα, τακτικά ή εκτάκτως καταβαλλόμενα, για τα οποία οι νομοθετικές ρυθμίσεις χορήγησής τους περιλαμβάνουν ρητή διάταξη που προβλέπει το ακατάσχετο αυτών.
