Ασφαλιστικές εισφορές: Μεγάλες αλλαγές έρχονται φέτος για χιλιάδες πολίτες σε όλη τη χώρα. Πόσα χρήματα θα κληθούν να πληρώσουν παραπάνω.
Βαθιά το χέρι στην τσέπη θα χρειαστεί να βάλουν ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι το 2023.
Πόσα χρήματα παραπάνω θα χρειαστεί να πληρώνουν σε ετήσια βάση;
Δείτε αναλυτικά…
Πόσο παραπάνω θα στοιχίζουν οι ασφαλιστικές εισφορές
Αυξήσεις έως και 54,33 ευρώ τον μήνα ή έως και 652 ευρώ το χρόνο, οι ασφαλιστικές του εισφορές για τις κύριες συντάξεις.
Τα τελικά στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, κατέδειξαν μέση αύξηση του πληθωρισμού το 2022 κατά 9,6% και σύμφωνα με τον νόμο Βρούτση (4670/2020), κατά το ποσοστό αυτό θα πρέπει να αυξηθούν οι ασφαλιστικές εισφορές από την 1η Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους.
Οι αυξήσεις των εισφορών θα επιβαρύνουν τους ασφαλισμένους του πρώην ΟΑΕΕ (ΤΕΒΕ – ΤΑΕ – ΤΣΑ) και του πρώην ΕΤΑΑ (ΤΣΜΕΔΕ, ΤΣΑΥ, Ταμείο Νομικών).
Θα ξεκινήσουν να εφαρμόζονται από την 1-1-2023 και θα γνωστοποιηθούν με τα ειδοποιητήρια του Ιανουαρίου, ενώ στις επόμενες μέρες θα εκδοθεί σχετική απόφαση του υπουργού Εργασίας και η εγκύκλιος από τον ΕΦΚΑ.
Επίσης, πρέπει να σημειωθεί ότι οι μη μισθωτοί υποχρεούνται να επιλέξουν την ασφαλιστική κατηγορία στην οποία θα ενταχθούν το 2023, εντός του Ιανουαρίου.
Το γεγονός της αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών, αναμένεται να αυξήσει ακόμη περισσότερο τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους που επιλέγουν τη χαμηλότερη ασφαλιστική κατηγορία.
Ήδη μέχρι και το 2022, στη χαμηλότερη ασφαλιστική κατηγορία είχε ενταχθεί πάνω από το 80% των επαγγελματιών και εκτιμάται ότι από φέτος, λόγω της αύξησης, το ποσοστό θα αυξηθεί περαιτέρω.
Όσοι ήταν σε υψηλότερες κατηγορίες θα μεταπηδήσουν στην κατώτερη ή σε κατώτερη κατηγορία προκειμένου να μετριάσουν το επιπλέον κόστος, που κυμαίνεται από 20,16 έως και 54,33 ευρώ τον μήνα ή από 241,9 έως και 652 ευρώ σε ετήσια βάση.
Λόγω των αντιδράσεων που εκδηλώνονται από τους επαγγελματικούς φορείς, το υπουργείο Εργασίας για να μετριάσει τις αντιδράσεις, σχεδιάζει να καταργήσει την εισφορά των 10 ευρώ υπέρ της καταπολέμησης της ανεργίας. Η συγκεκριμένη εισφορά είναι ποσοτική και όχι ποσοστιαία, που σημαίνει ότι είναι ίση για όλες τις ασφαλιστικές κατηγορίες.
Ασφαλιστικές εισφορές: Αυξάνονται ξανά το 2024
Σημειώνεται πως θα ακολουθήσει και νέα αύξηση το 2024, η οποία θα είναι ίση με τον μέσο πληθωρισμό του 2023, ο οποίος υπολογίζεται ότι θα κυμανθεί στο 4-5% και θα είναι και ισόποση η αναπροσαρμογή των ασφαλιστικών εισφορών.
Ο νόμος Βρούτση προβλέπει πως «από 01.01.2023 έως 31.12.2024 τα ποσά των εισφορών για κάθε κατηγορία στον Κλάδο Επικουρικής ασφάλισης θα προσαυξάνονται με διαπιστωτική πράξη του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κατά το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους.
Σε περίπτωση αρνητικής τιμής του ως άνω ποσοστού, το ποσό της εισφοράς θα παραμένει στα επίπεδα του προηγούμενου έτους».
Έτσι σε μια διετία, οι εισφορές θα αυξηθούν κατά περίπου 15%. Επίσης, από την 01.01.2025 και εφεξής τα ως άνω ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών θα προσαυξάνονται κατ’ έτος κατά τον δείκτη μεταβολής μισθών.
Η θέση του Υπουργείου Εργασίας για την αύξηση
Η αναγκαιότητα της αύξησης είναι επιβεβλημένη και συνδέεται με την ίδια την βιωσιμότητα του ασφαλιστικού μας συστήματος αλλά και με τη δυνατότητα των ίδιων των ελευθέρων επαγγελματιών να λάβουν μελλοντικά αξιοπρεπείς συντάξεις και όχι συντάξεις φτώχειας.
Συγκεκριμένα:
1. Σήμερα ισχύει το παράδοξο ο εργοδότης που έχει επιλέξει την πρώτη ασφαλιστική κλάση – όπως έχει κάνει η συντριπτική πλειονότητα των ελευθέρων επαγγελματιών – να πληρώνει για δικές του εισφορές λιγότερα χρήματα από τις εισφορές που αντιστοιχούν σε υπάλληλό του και ο οποίος αμείβεται με τον κατώτατο μισθό.
Αυτό προκύπτει από τον εξής υπολογισμό: Πάνω από 1 εκατομμύριο ελεύθεροι επαγγελματίες σε σύνολο περίπου 1,3 εκατ. (δηλαδή το 80 % του συνόλου) έχουν επιλέξει την 1η ασφαλιστική κατηγορία καταβάλλοντας 210 ευρώ τον μήνα (για σύνταξη και υγειονομική περίθαλψη).
Το ετήσιο ποσό που καταβάλλεται ανέρχεται επομένως σε 2.520 ευρώ. Αντιστοίχως, οι εισφορές ενός μισθωτού που αμείβεται με τον κατώτατο μισθό, ανέρχονται σε 225,4 ευρώ τον μήνα (με αναγωγή για 14 μισθούς), δηλαδή 2.705 ευρώ κάθε έτος.
Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι πως πάνω από το 80% των ελευθέρων επαγγελματιών (που περιλαμβάνει και πολλούς γιατρούς, δικηγόρους, μηχανικούς, εμπόρους κλπ) που επέλεξαν την 1η ασφαλιστική κατηγορία πληρώνουν 7,3% λιγότερες εισφορές για την ασφαλιστική του κάλυψη απ’ ότι οι μισθωτοί που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό.
Επιπρόσθετα, με την αύξηση του κατώτατου μισθού την επόμενη χρονιά, οι ασφαλιστικές εισφορές του μισθωτού θα αυξηθούν, διευρύνοντας ακόμα περισσότερο τη διαφορά με τις εισφορές του ελεύθερου επαγγελματία.
2. Οι καταβαλλόμενες εισφορές συνδέονται άμεσα με το ύψος της σύνταξης που θα λάβει ο κάθε ασφαλισμένος. Με απλά λόγια, όσο υψηλότερες εισφορές καταβάλλει τόσο υψηλότερη σύνταξη θα λάβει. Το 80% των ελευθέρων επαγγελματιών έχει επιλέξει την χαμηλή 1η ασφαλιστική κατηγορία καταβάλλοντας 210 ευρώ τον μήνα.
Ένα ενδεχόμενο πάγωμα στην αναπροσαρμογή των καταβαλλόμενων εισφορών θα οδηγούσε σε συντάξεις φτώχειας θα οδηγούσε σε συντάξεις φτώχειας για τους ίδιους αλλά και σε σοβαρό κίνδυνο βιωσιμότητας του ασφαλιστικού μας συστήματος.
Μάλιστα οι συντάξεις που θα λάβουν –αν δεν αυξηθούν οι εισφορές- κινδυνεύουν να είναι σημαντικά χαμηλότερες από εκείνες που θα λάβουν οι μισθωτοί υπάλληλοι τους, ακόμα και οι πλέον χαμηλόμισθοι.
Για παράδειγμα, ένας ελεύθερος επαγγελματίας ο οποίος επέλεξε την 1η ασφαλιστική κατηγορία, θα λάβει ανταποδοτική σύνταξη στα 40 έτη 387,6 ευρώ, εφόσον δεν υπάρξει κάποια αύξηση στις καταβαλλόμενες εισφορές του.
Ο μισθωτός που σε όλη του τη ζωή λάμβανε τον κατώτατο μισθό (με την υπόθεση ότι αυτός δεν θα αυξηθεί επίσης στα επόμενα 40 χρόνια) θα λάβει ανταποδοτική σύνταξη 415,9 ευρώ. Άρα ένας γιατρός, ένας δικηγόρος, ένας μηχανικός και ένας έμπορος θα λάβουν μικρότερη ανταποδοτική σύνταξη 28,3 ευρώ το μήνα από έναν μισθωτό με τον κατώτατο μισθό.
3. Το ασφαλιστικό μας σύστημα είναι διανεμητικό, που σημαίνει ότι οι συντάξεις των σημερινών συνταξιούχων καλύπτονται σε μεγάλο βαθμό από τις εισφορές των εν ενεργεία ασφαλισμένων.
Οι αυξήσεις των συντάξεων από 1/1/2023 που θα δουν πάνω από 1,6 εκατομμύρια συνταξιούχοι θα πρέπει να καλυφθεί και μέσω των αυξήσεων των ασφαλιστικών εισφορών των ελευθέρων επαγγελματιών και των αυταπασχολούμενων. Διαφορετικά το ασφαλιστικό σύστημα θα μπει και πάλι σε έναν φαύλο κύκλο αυξανόμενων ελλειμμάτων με προφανείς κινδύνους για τη βιωσιμότητά του.
